دلبستگی ناایمن به الگوی پیوند عاطفی اشاره دارد که در آن کودک یا نوجوان در ایجاد احساس امنیت و اعتماد به دیگران دچار مشکل میشود. این نوع دلبستگی معمولاً در نتیجهٔ تعاملات ناسازگارانه، غیرقابل پیشبینی، یا ناپایدار با والدین یا مراقبان در سالهای اولیه زندگی به وجود میآید. چهار نوع اصلی دلبستگی ناایمن وجود دارد:
1. دلبستگی اضطرابی-دوگانه: کودک در این نوع دلبستگی، همواره نگران طرد شدن و از دست دادن توجه است و به مراقب چسبندگی دارد. او دائماً نیاز به تأیید دارد و از جداییها نگران است.
2. دلبستگی اجتنابی: این کودکان به دلیل تجربهٔ طرد شدن یا عدم توجه کافی، یاد میگیرند که برای رفع نیازهای عاطفی خود به دیگران اتکا نکنند. آنها از نزدیک شدن به دیگران پرهیز میکنند و ممکن است به نظر بیاید که نیاز به ارتباط عاطفی ندارند.
3. دلبستگی آشفته-پریشان: در این نوع دلبستگی، کودک رفتارهای متناقض و گاهی گیجکنندهای از خود نشان میدهد. این نوع دلبستگی معمولاً ناشی از تجربههای تروماتیک یا عدم ثبات روانی و عاطفی در والدین یا مراقبان است.
4. دلبستگی اجتنابی-اضطرابی (ترکیبی): کودک یا نوجوان در این حالت ترکیبی از ویژگیهای اضطرابی و اجتنابی را نشان میدهد؛ از یک سو ممکن است به شدت به دنبال تأیید و نزدیکی باشد و از سوی دیگر، در لحظاتی که به او نزدیک میشوند، آن را پس بزند.
دلبستگی ناایمن میتواند به مشکلاتی در روابط عاطفی و اجتماعی در آینده منجر شود و تأثیرات منفی بر روی خودپنداره، اعتماد به نفس و تعاملات بینفردی بگذارد. درمانهای مبتنی بر روابط و رواندرمانی میتواند به بهبود این الگوهای دلبستگی کمک کند.
بدون دیدگاه